Wapń (Ca) jest składnikiem diety kojarzonym najczęściej z mocnymi kośćmi i zdrowymi zębami. Oczywiście jest to prawidłowe skojarzenie, ale wapń ma o wiele szersze spektrum działania niż nam się wydaje! Powinnaś zadbać o podaż wapnia zwłaszcza w ciąży. Czego dowiesz się z artykułu:
- Jaką rolę pełni wapń w organizmie?
- Jak zadbać o jego podaż w ciąży i podczas karmienia piersią?
- Jak uzupełnić wapń na diecie eliminacyjnej?
Jaką rolę pełni wapń w organizmie?
- stanowi budulec dla kości i zębów – to wiemy wszyscy,
- uczestniczy w krzepnięciu krwi,
- ma wpływ na przewodzenie impulsów nerwowych,
- bierze udział w skurczach mięśni, w tym w pracy serca, a także w regulacji hormonalnej,
- jest aktywatorem wielu enzymów,
- zmniejsza przepuszczalność błon komórkowych,
Najważniejsze działanie wapnia w ciąży skupia się wokół regulacji ciśnienia krwi i jego rozkurczowego działania. Prawidłowy poziom wapnia w organizmie kobiety ciężarnej działa profilaktycznie na nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą, na stan przedrzucawkowy, a także zapobiega porodowi przedwczesnemu. Ponadto przekłada się na prawidłową gęstość kostną u dziecka. W III trymestrze zwłaszcza warto się przyjrzeć spożyciu wapnia z diety, bo w tym okresie zwiększa się transport Ca przez łożysko.
Jak zadbać o podaż wapnia w ciąży i podczas karmienia piersią?
Ile to 1000 mg wapnia?
- 600 g jogurtu naturalnego 2% to 1020 mg wapnia,
- 1 litr mleka 3,2% to 1180 mg wapnia,
- 1 kg szpinaku to 930 mg wapnia,
- 2 litry wody wysokozmineralizowanej to 900 mg wapnia (w zależności od rodzaju wody)
- 1 litr napoju owsianego z wapniem to 1200 mg wapnia
Najłatwiej uzupełnić wapń z nabiału, ale nie tylko. Również z małych rybek, które zjadamy w całości i średnio-, wysoko-zmineralizowanej wody (informacje o zawartości wapnia – Ca znajdziesz w tabeli na opakowaniu). Jednak mleko i jego produkty zawierają laktozę, pełnowartościowe białko, wit. D, fosfopeptydy z mleka, ponadto w produktach mlecznych fermentowanych jest obecny kwas mlekowy – to wszystko zwiększa przyswajanie wapnia. Nie musisz pić mleka, żeby dostarczać wapń! Postaw na fermentowane produkty mleczne, które mają znikome ilości laktozy, wspierają pracę jelit, zawierają pełnowartościowe białko i są łatwo dostępne i stosunkowo niedrogie (w porównaniu z roślinnymi zamiennikami).
Jeżeli jesz codziennie nabiał w różnej postaci np. jogurtów, serów, twarożków, kefirów itp., do tego pojawiają się codziennie zielone warzywa liściaste i orzechy, dbasz o dobre nawodnienie – to prawdopodobnie nie masz się czym martwić, wapń powinien być uzupełniony.
Jak uzupełnić wapń na diecie eliminacyjnej?
Najczęściej stosowaną dietą eliminacyjną jest dieta bez białka mleka krowiego. W takiej sytuacji należy poszukać więcej wapnia w źródłach roślinnych zarówno naturalnych jak i fortyfikowanych. Pamiętając jednocześnie o tym, że wapń ze źródeł roślinnych jest gorzej przyswajalny, więc należy dostarczyć go jeszcze więcej.
Sięgaj po produkty fortyfikowane – wybieraj napoje roślinny z wapniem (sprawdź w składzie, nie wszystkie produkty roślinne mają dodatek wapnia!), jogurty roślinne również z wapniem. Zawartość tego minerału w alternatywach wegańskich jest często zbliżona do zawartości w produktach mlecznych. Ponadto w Twojej diecie powinny się znaleźć codziennie orzechy, pestki nasionka, nasiona roślin strączkowych, zielone warzywa zwłaszcza liściaste. Przygotowałam zestawienie różnych produktów i zawartość wapnia w nich. Przeanalizuj je i zastanów się z czego Tobie najłatwiej uzupełnić wapń. Podane ilości nie są dokładne, produkty spożywcze różnią się między sobą poziomami witamin i minerałów w zależności od gatunku, sposobu przygotowania, przechowywania. Dodatkowo ważne będzie to z czym dany produkt połączysz.
Inne źródła wapnia, niż produkty mleczne:
Produkt 100 g | Wapń (mg) | Produkt 100 g | Wapń (mg) |
napój owsiany z Ca | 120 | jaja kurze całe | 47 |
jogurt kokosowy z Ca | 140 | orzechy nerkowca | 37 |
orzechy laskowe | 186 | orzechy włoskie | 87 |
migdały | 270 | pestki dyni | 43 |
maso sezamowe tahini | 140 | roszponka | 38 |
rukola | 160 | sałata masłowa | 24 |
sardynki w pomidorach | 250 | brokuły | 48 |
szprot z puszki bez zalewy | 290 | słonecznik | 78 |
pietruszka nać | 193 | szpinak | 93 |
jarmuż | 157 | siemię lniane | 255 |
nasiona chia | 631 | figi suszone | 203 |
jagody goi | 190 | morele suszone | 140 |
śliwki/daktyle suszone | 70 | maliny | 35 |
komosa biała | 309 | fasola biała | 160 |
soja | 150 | płatki z amarantusa | 250 |
otręby pszenne | 120 | płatki owsiane | 54 |
szczypiorek | 97 | kasza orkiszowa | 27 |
Jeżeli nie jesteś pewna, czy zaspokajasz swoje dobowe zapotrzebowanie na minerały i witaminy, jeżeli pozostajesz na diecie eliminacyjnej – umów się na konsultację, pomogę Ci!